Bronzani portreti kralja Aleksandra I Karađorđevića (poznat kao ujedinitelj Srba, Hrvata i Slovenaca)  i kraljice Marije nastali su 1922. godine, a do sada se nije znalo ni da postoje. Biste su bile skrivene decenijama u podrumu porodične kuće jednog Nišlije, čiji pradeda je bio pripadnik slavnog Gvozdenog puka. Učestvovao je u balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu, nakon čega je bio u jedinici koja je obezbeđivala kralja Aleksandra u Beogradu, gde je od svog majora dobio biste na čuvanje. Po povratku u svoje rodno selo uprkos riziku od progona komunista, nastavio je da čuva biste, da bi kasnije i svoje naslednike obavezao na isto. Bronzani portreti su delo Rudolfa Valdeca, koji je bio jedan od trojice najboljih portretista u Kraljevini Jugoslaviji. Valdec je 1922. godine uradio i pozivnu plaketu u bronzi sa likovima kraljevskog para povodom njihovog venčanja. Pretpostavlja se da  su biste bile planirane kao svadbeni dar mladim supružnicima.

Anonimni Nišlija odlučio je da dobro čuvanu porodičnu tajnu otkrije srpskoj javnosti i to simbolično u godini u kojoj se obeležava 100 godina od početka Prvog svetskog rata. Ovi izuzetni primerci među portretima u skulpturi mogu se premijerno videti u Nišu 17. maja, na manifestaciji Noć muzeja.

Izvor i fotografije: Blic.rs